در بخش دوم بحث هفته گذشته می خواهم نگاهی گذرا به موضوع نیایش از دریچه آموزه های اسلامی که در کتاب آسمانی ما قرآن و روایات پیشوایان معصوم و شاگردان شان که در قالب های عرفانی و ادبی وجو دارد ، داشته باشم.
1- نیاز به دعا و نیایش و ارتباط با حقیقت مطلق،غنی و بی نیاز مطلق والاترین حس معنوی آدمی است که گریزی از آن نیست. و یکی از دلایل رویش روز افزون معنویت های دروغین و عرفان های ساختگی نیز همین نیاز غیر قابل انکار نوع آدمی به دعا و نیایش و ارتباط با معنویت است. اما در مسیر برخی از چشمه نوشیدند و بسیاری از تالاب ها و مرداب ها.
2- نیایش و دعا به خودی خود عبادت محسوب می شود و کارکرد ویژه و مستقلی در زندگی مومنانه دارد.
زندگی برهنه از نیایش و دعا نوعی زندگی نکبت بار به شمار می آید.(خود را همه چیز شمردن و خدا را از زندگی حذف کردن چیزی جز نکبت است؟) به آیه 60 سوره غافر نگاه کنید.
3- نیایش شیرین ترین و عاشقانه ترین شکل برقرار کردن ارتباط با خداوند است.
نیایش های 15گانه پیشوای چهارم حضرت علی بن الحسین علیه السلام،مناجات شعبانیه،دعای افتتاح،دعای سحر،دعای عرفه امام حسین علیه السلام نمونه هایی از دلبری و دلربایی و طنازی و عشق بازی با محبوب ازلی است. تقریبا هیچ عبادت شکلی که به آن مناسک می گوییم(از قبیل نماز ،روزه ،حج ،اعتکاف ،قربانی و....)برهنه از نیایش و دعا نیست.(یا پیش از آغاز یا در ضمن انجام و یا پس از اتمام هر عبادتی نیایشی خاص از سوی رهروان و رهپویان سیر و سفر از ملک تا ملکوت توصیه شده است.)
4- در باور نویسنده نیایش به تعبیر رایج در ادبیات از مقوله های سهل و ممتنع است که در نگاه ابتدایی سهل و ساده و آسان به نظر می رسد اما وقتی به مرحله ی انجام آن می رسیم می بینیم که چندان هم ساده نیست!
به این نکته ها توجه کنیم می بینیم که نیایش خیلی هم ساده و پیش و پا افتاده نیست
خب مشخص است که نیایشگر با خدا سخن می کند و به راز و نجوا می پردازد،اما:
چه بگوید؟
چه بخواهد؟
اصلابخواهد یا نخواهد؟
و پروردگارتان فرمود:«مرا بخوانید تا برای شما اجابت کنم....»غافر/60
اگر بخواهد که باید بخواهد و بگوید ،چه بخواهدو چه بگوید؟
آیا معشوقی که در پی اویم هرچه بگویم و بخواهم را می پسندد؟!
یا پسندم آنچه را جانان پسندد.
یا چنانکه ملای رومی فرمود:
یاد ده ما را سخن های دقیق(رقیق)
که تو را رحم آورد آن ای رفیق
هم دعا از تو اجابت هم زتو
ایمنی از تو مهابت هم زتو
از کجا و چگونه بفهمم که او چه می خواهد و چگونه می خواهد؟!
چگونه بگوید ؟ چگونه بخواهد؟ دیسیپلین لازم دارد؟یا که آدابی ست در این سرا پسر!
یابه تعبیر مولوی :
لوک و لنگ و چفته شکل و بی ادب
سوی او می قیژ و اورا می طلب
یابه تعبیر خودمونی هر چه می خواهد دل تنگت بگو!
در چه حالتی به نیایش برخیزیم؟
آیا نیایش برای حالت های دلتنگی و بریدن آدم ها از علل و اسباب مادی است؟
آیا دیگر دعا و نیایش به هنگام ریزش شادی ها و نشاط و خوشی و سلامتی بایسته گی ندارد؟
آیا در حالت اضطراب و ترس باید نیایش کرد و در حالت سلامتی و امنیت و رخت بر بستن نا امنی و ترس و فقر و بیماری نیایش کاربرد ندارد؟
چه زمانی برای نیایش مناسب است؟
و... هزار نکته باریکتر زمو اینجاست
گر نیایش و نجوا را رازگویی و معاشقه بدانیم و بفهمیم خواهیم دریافت که نمی خواهم بر خویش سخت گیرم که می خواهم راه و رسم عاشقی بپویم.
.... که عشق اول نمود آسان ولی افتاد مشکل ها
.... اگر خدا لطفش شامل حالم شد و فرصتی و حالی پیدا شد باز هم با هم صحبت خواهیم کرد
سید 8-12-97
